FREAKONOMICS

Akıllı işi gibi görünen popüler kitapları sevmiyorum. Özellikle de herkesin okudum diye hava atıp tartışmalarda bak bunda şöyle diyor diye kolaylıkla ortaya attiği kitapları. Freakonomics bence bu tür B tipi bir kitap, ama kaliteli bir B tipi olduğunu da itiraf etmek gerekiyor. Bir ekonomi profesörü ile gazetecinin birlikte yazdığı kitapta enteresan sorulara cevaplar aranıyor. Mesela kürtaj yasağı ile suç oranının ilişkisi var mı, uyuşturucu satıcıları neden hala aileleriyle yaşıyor, seçilen isim çocuğun başarısını etkiler mi gibi sorular var kitapta. Cevaplar basit korelasyon analizleri ve sosyolojik verilerle açıklanıyor. Özellikle Amerikan toplumunu baz alan analizler var ama bunlardan feyz almak mümkün. Çok konuşulan zenci sorununun kökenine inen hoş değerlendirmeler de var. Geri bırakılmışlığın yanı sıra kendilerine oluşturdukları arabesk kültürün de etkili olduğundan bahsediliyor ki, ben de buna katılıyorum. Beynimizi ve kulak kalitemizi zedeleyen müzik-klip, seks ve şiddet içerikli şarkı sözleri vs. ile farklı bir ezilmişlik sendromu içinde kendilerini daha da geri bırakıyorlar ne yazık ki.

Benim açımdan ilginç bir bölüm nasıl iyi anne-baba olunur ile ilgili olandı. Meşhur nature-nurture (doğa-yetiştirme) tartışmasında yazarlar bir parça doğanın safhını tutuyor, yaptığınız şeyler çocuğu az etkiler diyorlar. Ama burada da önemli bir nokta var. 30 yaş üzerinde ilk bebeğini doğuran annelerin, iyi eğitimli ailelerin, evinde kitap bulunan çocukların daha başarılı oldukları gözlemlenmiş. E bu da doğadan ziyade, iyi eğitim ve kültürün doğal bir sonucu oluyor bence. Bu tür ailelerin çocuğa vereceklerinin elbette daha fazla olma ihtimali çok yüksek.

Ekonomi bilmiyorsanız, veya benim gibi çok kötü bir hocadan alıp sevmeyi başaramadıysanız, okuyunuz, okutunuz. Akademiyi eğlenceli hale getiren bir kitap. Benim için akademi her daim eğlenceli gerçi ama eğlenemeyenler için bu tür kitaplar ideal olabilir. Yakın zamanda filmini de yapmışlar, NTV'de gösteriliyor sanırım, henüz izleme şansım olmadı.

- ilhamavcisi'nın notu: 6/10.